اگرچه دانشمندان تاکنون سن سنگهای سایر سیارات را تعیین کرده‌اند اما این کار همیشه روی زمین انجام شده و اکنون برای اولین بار محققان با موفقیت توانسته‌اند سن یک سنگ مریخی را در سیاره سرخ تخمین بزنند.

 این کار که با همکاری محققان موسسه فناوری ماساچوست انجام شده، نه تنها می‌تواد در درک تاریخچه زمین‌شناسی مریخ کمک کند، بلکه همچنین می‌تواند در بررسی شواهد احتمالی حیات باستانی در این سیاره بکار گرفته شود.

بسیاری از تجربیات انجام شده توسط کاوشگر کنجکاوی از بیش از یک دهه قبل توسط دانشمندان ناسا برنامه‌ریزی شده بودند اما کمی پس از پرتاب آن در سال 2011، این برنامه از دانشمندان سراسر جهان خواست تا ایده‌های جدید خود را برای تجربیاتی که می‌توان با ابزار موجود در این مریخ‌نورد انجام داد، ارسال کنند.

طرح پیشنهادی محققان موسسه فناوری ماساچوست، مجموعه‌ای از روشهای مشابه نمونه‌های مورد استفاده در تعیین سن سنگها در زمین را ارائه کرده است.

نتایج این پژوهش که در مجله Science Express منتشر شده، یکی از شش مقاله‌ای است که به گزارش تحلیل داده‌ها و مشاهدات بدست آمده از کاوش مریخ‌نورد کنجکاوی در «خلیج یلونایف» در دهانه گیل سیاره سرخ پرداخته‌اند.

سطح صاف این منطقه از یک سنگ رسوبی دانه ریز یا گل‌سنگ ساخته شده که به تصور دانشمندان، در بستر یک دریاچه باستانی مریخی رسوب کرده بود.

در ماه مارس، کاوشگر کنجکاوی سوراخهایی را در یک گل‌سنگ ایجاد کرده و نمونه‌های سنگ پودر شده را از دو موقعیت با فاصله سه متری جمع‌آوری کرد. به محض انجام حفاری در سنگ، بازوی رباتیک کنجکاوی نمونه‌های پودر را به ابزار تحلیل نمونه در مریخ(SAM) انتقال داد که از آن برای انجام بررسی‌های شیمیایی مختلف از جمله تخمین سن سنگ استفاده می‌شود.

یک روش موسوم به تعیین سن پتاسیم-آرگون، سن یک نمونه سنگ را با اندازه‌گیری محتوای گاز آرگون تعیین می‌کند. با گذشت زمان، اتمهای گونه رادیواکتیوی پتاسیم موسوم به پتاسیم-40 درون سنگ زوال یافته و خودبخود به اتمهای ثابت آرگون-40 تبدیل می‌شوند.

این زوال با یک سرعت شناخته‌شده روی داده، از این رو با اندازه‌گیری میزان آرگون-40 در یک سنگ می‌توان سن آنرا تعیین کرد.

کنجکاوی با استفاده از ابزار SAM، نمونه بدست آمده را تحت دمای بالایی قرار داد تا گازهای درون سنگ آزاد شده و توسط یک طیف‌سنج جرمی آنبرد بررسی شوند.

بررسی‌های انجام شده نشان دادند که سن این گل‌سنگ حدود 3.86 تا 4.56 میلیارد سال است.

پیش از این، محققان با استفاده از روش «شمارش دهانه»، سن دهانه گیل و محیط اطرافش را بین 3.6 تا 4.1 میلیارد سال تخمین زده بودند. روش شمارش دهانه بر یک واقعیت ساده تکیه داشته که سطوح سیارات بطور مکرر با اجسامی بمباران می‌شوند که دهانه‌های برخوردی را در آنها ایجاد می‌کنند. سطوح دارای دهانه‌های بیشتر، بنظر پیرتر از نمونه‌های با دهانه کمتر هستند.